Scopus

Permanent URI for this collectionhttps://premium.gcris.co/handle/123456789/32

Browse

Now showing 1 - 20 of 63

Effects of Escitalopram and Bupropion on Oxidative Stress Parameters and Blood Count Findings in Female Rats
(Yuzuncu Yil Universitesi Tip Fakultesi, 2025) Arihan, Okan; Ergül Erkeç, Ozlem; Doǧan, Abdulahad; Yıldırım, Abdullah
In this study, the effects of two antidepressants with different mechanisms on rat blood oxidative stress parameters and blood count findings were studied. Escitalopram is a selective serotonin reuptake blocker (SSRI) derivative and bupropion has a mechanism of action on noradrenaline and dopamine and increases their synaptic amount by inhibiting their uptake. Adult, female, Wistar-albino rats were divided into 3 different groups with a total of 24 animals. Rats in escitalopram group were administered with 20 mg/kg/day escitalopram and rats in the bupropion group were administered with 20 mg/kg/day bupropion for 28 days via gastric gauge. The rats in the control group were given tap water via gastric gauge. Hematocrit and hemoglobin parameters were significantly higher in Escitalopram and Bupropion than control group. No significant difference was observed in weight gain at the end of 28 days. In this experimental model, 28 days of 20 mg/kg escitalopram or bupropion use did not cause a significant increase in total oxidant status or a significant decrease in total antioxidant status. Oxidative stress index which combines these two findings imply a possible oxidative stress in female rat blood due to Escitalopram treatment. © 2025 Elsevier B.V., All rights reserved.
Impact of E-Service Quality on Direct Booking Intentions in Hotels: The Mediating Effects of E-Satisfaction and E-Trust
(Emerald Publishing, 2025) Rol, Serkan; Alaeddinoğlu, Faruk
Purpose Despite the increasing trend of online hotel bookings, understanding the factors that influence consumers’ intentions to book directly through hotel websites remains essential. This study aims to investigate the effect of e-service quality in hotel websites on consumers’ direct booking intention, as well as the underlying mechanism involving e-satisfaction and e-trust perceptions. Design/methodology/approach This study used a quantitative methodology using a structured online survey approach. To quantify the role of mediation, PROCESS macro was used. Since the study aimed to examine multiple mediation effects, Model 4 with a parallel mediation model was applied. Findings Based on a survey of 393 participants, this study reveals a significant relationship between e-service quality and consumers’ direct booking intention. In addition, perceptions of e-satisfaction and e-trust partially mediate the impact of e-service quality, underscoring its pivotal role in enhancing direct bookings for accommodation businesses. Practical implications Hoteliers should prioritize enhancing e-service quality and fostering positive e-satisfaction and e-trust perceptions to increase direct bookings; in doing so, they can lessen their reliance on intermediaries. Originality/value This study contributes significantly to existing knowledge of direct booking intention by examining the associations between e-service quality, e-satisfaction, e-trust and direct booking intention on hotel websites. © 2025 Elsevier B.V., All rights reserved.
A Lightweight Mobile Deep Learning Framework for Real-Time Plant Disease Detection in Smart Agriculture
(Institute of Electrical and Electronics Engineers Inc., 2025) Avcı, İsa; Koca, Murat; Khan, Yahya Zakrya
It is imperative to detect plant diseases early to enhance agricultural productivity and ensure food security. Conventional diagnostic techniques, which rely on the analysis of experts, are often laborious, expensive and less accessible, particularly in isolated regions. The present study proposes an automated plant disease detection system optimized using deep learning. The system utilizes Convolutional Neural Networks (CNNs). The proposed approach integrates advanced preprocessing techniques, including data augmentation, resizing, and normalization, to enhance model robustness and generalization. To facilitate deployment on mobile devices with limited resources, the MobileNetV2 architecture was optimized through quantization and conversion to TensorFlow Lite (TFLite). This approach resulted in a substantial reduction in computational complexity while maintaining an elevated level of classification accuracy. The mobile application, developed using Kotlin, facilitates the capture or upload of plant images and the execution of real-time disease detection directly on the device, thus obviating server communication. The experimental results demonstrate that the MobileNetV2 (Optimized) model achieved an accuracy of 99.48%, an F 1-score of 99%, and an AUC of 1.00, thus confirming its effectiveness for real-world agricultural applications. This study demonstrates the considerable potential of lightweight and efficient AI-driven solutions to transform the realm of plant disease detection, thereby rendering precision agriculture more accessible, particularly in resourceconstrained environments. © 2025 Elsevier B.V., All rights reserved.
High-Frequency Link Voltage Multiplexing for Multi-Level Inverters With Optimized Transformer Windings
(Institute of Electrical and Electronics Engineers Inc., 2025) Hataş, Hasan
The need for more than one voltage source in multilevel inverters (MLI) increases the system cost and circuit complexity. In this study, a voltage multiplexing method with a high frequency link (HFL) structure is proposed as a solution to the problem in question. Unlike the traditional HFL application, a half H -bridge is added to the input of the transformer and thus the obtained voltage is diversified. The output voltage is provided by a separate H-bridge circuit by preserving the isolation of the input and output voltages. The winding ratios of the transformer are determined by optimizing the total harmonic distortion (THD) of the output voltage with the NLC method. The proposed topology provides a low THD value of 1 1. 7 3% despite different voltage steps. In addition, simulations performed under various amplitude and frequency conditions using the SPWM technique have shown that the proposed method is effective and applicable. © 2025 Elsevier B.V., All rights reserved.
Green Synthesis of Silver Nanoparticles From Melanoleuca Grammopodia: Changes in Bioactive Components, Antidiabetic Properties and Bioaccessibility
(TUBITAK, 2025) Acar, İsmail; Okumus, Emine; Karatas, Arzu
Green synthesis of silver nanoparticles (AgNPs) using plant materials allows the production of low-cost and biocompatible nanoparticles without the use of toxic compounds or solvents. In this study, biogenic AgNP/Mg nanoparticles were synthesized using the Melanoleuca grammopodia mushroom. Vitamin C and E contents of the mushroom were 42.6 mg/g and 26.82 mg/g, respectively. FTIR analysis revealed the reducing and stabilizing effects of bioactive components present in M. grammopodia mushroom extract. SEM micrographs showed that the nanoparticles were spherical in form and the EDX spectrum confirmed the presence of the characteristic metallic silver peak at 3.0 keV. A significant reduction in the amounts of phenolic compounds in the mushroom extract and nanoparticles was observed after in vitro gastrointestinal digestion (p < 0.05). The bioaccessibility values of nanoparticles for gallic acid, caffeic acid, syringic acid and protocatechuic acid were determined as 33.46%, 43.25%, 32.18% and 41.49%, respectively. A significant increase in thermal resistance, antioxidant activity (22.50 mg/mL), antilipid peroxidation (4.41 mg/mL), antidiabetic properties (6.02 mg/mL) and bioaccessibility of AgNP/Mg compared to the mushroom extract was detected. This is the first study in which the bioactive components of the M. grammopodia mushroom species were determined and changes and developments in the synthesized nanoparticles were compared with the mushroom extract. The results revealed that this mushroom species and its silver nanoparticles may be a natural and valuable resource with potential applications, especially in the fields of chemistry, pharmacology, and medicine. © 2025 Elsevier B.V., All rights reserved.
Why Disadvantaged Primary School Students in Rural Areas Have Lower Reading Skills? A Critical Assessment
(Routledge Journals, Taylor & Francis Ltd, 2025) Kiziltas, Yusuf; Kultas, Emrah
Inequalities between T & uuml;rkiye's geographical regions are significant. It is an important fact that students continuing their education in rural areas in eastern T & uuml;rkiye face many challenges compared to their peers in urban centers. The geography of rural areas can hurt students in several ways, particularly in terms of reading skills. The low reading skills of students in rural areas have been a serious problem in eastern T & uuml;rkiye for many years. National and international exam results also show that reading skills are lower in rural areas. In this study, the reasons for the low reading skills of primary school students in rural areas were critically examined through a literature review. The discussions include approaches such as the Matthew effect, spatial justice theory, and faucet theory. According to critical evaluations, the reasons for the low reading skills of disadvantaged primary school students in rural areas in eastern T & uuml;rkiye are pretty diverse. The socioeconomic levels of families, inequalities in opportunities and resources, school closures, negative factors related to location and geography, linguistic differences, problems with teaching materials, temporary teaching arrangements, and low levels of parental involvement are at the forefront.
Mixed Hydrogenetic-Hydrothermal Genesis of Quaternary Ferromanganese Nodules in a Tectonically Active Lacustrine Basin, Eastern Türkiye
(Pergamon-Elsevier Science Ltd, 2025) Uner, Tijen
This study presents a detailed investigation of the mineralogical, geochemical, and rare earth element (REE) characteristics of ferromanganese nodules found within Quaternary lacustrine sediments in the Agri region of Eastern Anatolia, T & uuml;rkiye. These nodules, primarily composed of goethite and manganite with minor quartz, exhibit botryoidal and colloform textures typical of low-temperature diagenetic environments. Raman and XRD analyses identified significant iron and manganese mineral phases, while SEM-EDX revealed trace amounts of Co, Ni, and Zn associated with these phases. Chondrite-normalized REE patterns demonstrate light REE enrichment, a weak negative europium anomaly (EuN/Eu* = 0.69-0.84), and variable cerium anomalies (CeN/Ce* ranging from 0.74 to 1.95, corresponding to both weak negative and positive Ce anomalies), indicating a mixed hydrogenous and hydrothermal origin under fluctuating redox conditions. These geochemical signatures, together with sedimentological evidence, suggest formation within a restricted lacustrine environment characterized by episodic anoxia and limited detrital input. The results contribute to a broader understanding of Fe-Mn mineralization in continental settings and underscore the influence of volcanic and tectonic processes on nodule genesis.
Dose Enhancement Effects of Different-Sized Nanoparticles on Tumors and Surrounding Tissues Using Geant4 Track Structure Simulation
(Sciendo, 2025) Tugrul, Taylan
Free radicals, which are the most important contributors to cell death in radiotherapy, appear to increase in the presence of nanoparticles. The nanoparticles can be localized within tumor tissues, providing enhanced protection to normal tissues during radiation therapy while achieving significant dose enhancement within tumors. In our study, the dose effects of different sizes of spherical gold nanoparticles were analyzed in the tumor environment and surrounding tissues under photon radiation at various energies with the track structure code using the TOPAS interface. The nano-lattice method was used to create an environment similar to the diffusion-based distribution of nanoparticles in the medium. The Geant4-DNA code was utilized for simulations conducted in this study. Although the interaction cross-section is lower at MeV photon energy levels, the results still indicate an increase in dose due to the presence of nanoparticles (NPs) in the medium. As the size of gold nanoparticles increases, the spread in dose enhancements becomes more apparent. The lowest average dose enhancement factor (DEF) values at lateral points were observed for 28.4 nm NPs at MeV photon energy. In this study, the contribution of gold nanoparticles to dose enhancement was investigated using the Monte Carlo track structure algorithm. Additionally, the potential dose variations in the surrounding tissue resulting from the introduction of gold nanoparticles were analyzed. Even though an increase in DEF values was observed at MeV energy levels, these values might vary with a better understanding of biological effects such as cell cycle disruption, oxidative stress, and impaired DNA repair. This study offers valuable insights into nanoparticle-assisted radiation applications, including optimal nanoparticle size and applicable energy levels. By enhancing our understanding of the effects on tissues beyond the tumor and within the surrounding environment, it aims to provide critical information for researchers in the field and make a meaningful contribution to the literature.
Synthesis and Characterisation of Pd/MIL68(Al) Nanoparticles for High Performance Catalytic Reduction of 4-Nitrophenol
(Springer, 2025) Ruzgar, Adem
The discharge of 4-nitrophenol, one of the most significant, widespread, and hazardous organic pollutants found in industrial wastewater, into clean water resources without undergoing adequate and necessary treatment/conversion processes has become a multidimensional issue that threatens all aquatic life. In this study, the reduction of 4-nitrophenol to 4-aminophenol using an efficient, environmentally friendly, and sustainable method was targeted. For this purpose, Pd/MIL68(Al) catalyst was prepared with 2% metal loading using a simple and conventional wet impregnation method. MIL68(Al), an MOF recently attracting attention due to its superior properties, was synthesised using an efficient and environmentally friendly method as support material in the first step of nanocatalyst synthesis. The prepared Pd/MIL68(Al) catalyst was tested in the reaction of the reduction of 4-nitrophenol to 4-aminophenol in the presence of NaBH4 by considering different parameters. In the study where the structure and surface morphology of the Pd/MIL68(Al) catalyst were elucidated using characterisation techniques such as ICP-OES, XRD, SEM, SEM/EDX, TEM, FTIR and XPS, it was determined that Pd(0) nanoparticles were well dispersed on the MIL68(Al) support, with an average particle size of 3.25 +/- 0.22 nm. As a result of the interpretation of the data obtained from the study, the TOFinitial value for 4-NP was determined as 43.42 min-1. In the studies carried out to determine the reusability rate of Pd/MIL68(Al) nanocatalyst, it was determined that Pd/MIL68(Al) nanocatalyst exhibited excellent catalytic efficiency and stability (92%) even after five catalytic cycles. Both the simple preparation process, catalytic efficiency, and high reusability rate of the Pd/MIL68(Al) nanocatalyst are the grounds for the evaluation of Pd/MIL68(Al) nanocatalyst as an important alternative for the reduction of 4-nitrophenol and wastewater treatment.
Citation - Scopus: 1
Hydrothermal Liquefaction of Sinapis Arvensis Biomass Using TiO2-Supported Metal Catalysts: A Study on Bio-Oil Yield and Composition
(Elsevier, 2026) Durak, Halil; Genel, Salih; Genel, Yasar
The development of catalytic systems for hydrothermal liquefaction (HTL) is crucial for transforming lignocellulosic biomass into biofuels with high energy density. This research investigates the HTL process of Sinapis arvensis biomass using TiO2-supported catalysts, specifically Fe, Al, and Fe-Al, at temperatures from 275-325 degrees C. The catalysts were synthesized through incipient wetness impregnation and characterized using techniques like X-ray diffraction (XRD), X-ray photoelectron spectroscopy (XPS), X-ray fluorescence (XRF), scanning electron microscopy with energy dispersive X-ray spectroscopy (SEM-EDX), and inductively coupled plasma optical emission spectrometry (ICP-OES) to evaluate element distribution and surface chemistry. Findings show that the Al/TiO2 catalyst boosted lighter bio-oil production via acid-catalyzed dehydration and decarboxylation, while the Fe/TiO2 catalyst favored heavier oils through redox-assisted depolymerization. The Fe-Al/TiO2 bifunctional catalyst exhibited superior biomass conversion, yielding more aliphatic hydrocarbons. Gas chromatography-mass spectrometry (GC-MS) revealed how catalysts influenced product distributions, increasing monoaromatic and aliphatic compounds and reducing oxygenated entities. Elemental analysis confirmed higher carbon content, lower oxygen levels, and improved higher heating values (HHVs) in catalyzed bio-oils, indicating enhanced fuel quality.
Effect of Geometry and Fiber Type on Energy Absorption in Polymer Based Composite Crash Boxes: An Experimental Study
(Wiley, 2025) Kosedag, Ertan; Araz, Zumray; Erkek, Baran
Vehicle crash boxes, mounted on the chassis before the bumper, absorb impact energy to protect passengers, but their metal construction adds weight, prompting increased research into lightweight composite alternatives with comparable strength. In this study, energy absorption values (EA), specific energy absorption (SEA), peak forces (PF) and crashing force efficiency (CFE) of carbon fiber, glass fiber, and aramid fiber reinforced composite crash boxes with epoxy resin matrix were compared. Composite crash boxes with different geometries were fabricated using vacuum infusion method in three different geometries: hexagonal, circle, and square. Unlike hand lay-up and prepreg winding methods, vacuum infusion method was chosen because it provides homogeneous distribution of epoxy resin. The crashworthiness of the samples was evaluated through quasi-static compression tests. The best energy absorption performance was obtained with the hexagonal carbon fiber-reinforced composite crash box (246.17 J), corresponding to a specific energy absorption of 8.57 J/g. Although aramid fiber-reinforced specimens showed lower energy absorption, they exhibited the highest crash force efficiency among all tested configurations. These results confirm the significant influence of both fiber type and geometry on the crashworthiness of polymer-based composite crash boxes. The study highlights that hexagonal geometry consistently provided superior energy absorption across all fiber types, while carbon fiber-reinforced composites demonstrated the best overall mechanical performance, making them strong candidates for lightweight crashworthiness applications.
Tıbbi Yardım Aramaya Yönelik Tutum Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması ve Geçerlik-Güvenirlik Çalışması
(2025) Durgut, Serap; Bulun, Mehtap Ataseven
Bu çalışma, Tıbbi Yardım Aramaya Yönelik Tutum Ölçeğinin Türkçe formunu geliştirerek, geçerlilik ve güvenilirlik analizlerini gerçekleştirmeyi amaçlamıştır. Metodolojik araştırma deseni benimsenmiş ve veriler Ocak-Mart 2025 tarihleri arasında sosyal medya (Facebook, Twitter, Instagram, Threads) ve Whatsapp kullanan bireylerden çevrimiçi olarak toplanmıştır. Örneklem, internet kullanıcıları arasından ölçüt örnekleme yöntemi ile seçilmiş ve dahil edilme kriterlerini karşılayan 272 katılımcıdan oluşmuştur. Veriler, ''Tıbbi Yardım Aramaya Yönelik Tutum Ölçeği'' ve araştırmacı tarafından hazırlanan sosyodemografik bilgi formu kullanılarak toplanmıştır. Ölçek, geri-çeviri yöntemiyle Türkçeye çevrilmiştir. Geçerlilik analizlerinde, kapsam, yüzey ve yapı geçerliliği (AFA, DFA); güvenirlik analizlerinde ise, madde analizi ve Cronbach Alfa katsayıları kullanılmıştır. Kaiser-Meyer-Olkin değeri 0,84; Bartlett küresellik testi değeri χ²(66) = 788,855; p < 0,001 hesaplanmıştır. Model uyum analizinde CMIN/df (χ²/sd) = 1,99 olup, bu değer mükemmel uyumu göstermektedir. GFI = 0,94, AGFI = 0,91 değerleriyle güçlü bir model; CFI = 0,93, TLI = 0,91 ve IFI = 0,93 ile yüksek uyum gösterdiği saptanmıştır. NFI = 0,87 kabul edilebilir uyum aralığında, RMSEA = 0,06, SRMR = 0,05, olup, modelin makul düzeyde hata içerdiği ve genel olarak kabul edilen eşik değerleri karşıladığı görülmüştür. Maddelere ait madde-toplam korelasyon katsayıları 0,30 ile 0,59 aralığında bulunmuş ve her maddenin ölçekle tutarlı bir biçimde davrandığını göstermiştir. Ölçeğin genel iç tutarlılık katsayısı (Cronbach's Alpha) 0,78 bulunmuştur. Sonuç olarak; Tıbbi Yardım Aramaya Yönelik Tutum Ölçeğinin Türk dili ve kültürüne uygun, geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu belirlenmiştir. Anahtar Sözcükler: Tıbbi yardım arama tutumu, tıbbi yardım arama davranışı, ölçek uyarlama, geçerlilik, güvenilirlik
Bankacılık Otoritesinin Yönetişim ve Risk Yönetimini Geliştirmedeki Rolü: Silicon Valley, Silvergate ve Signature Bankalarının Başarısızlığı Üzerine Bir Analiz
(2025) Alshaikhli, Hayder Sabeeh Qasim; Uludağ, Mustafa Cenk
Özet Aşağıdaki tez, bankacılık otoritelerinin bankacılık yönetimini geliştirmedeki önemini, özellikle ABD'deki üç banka, yani Silvergate, Signature ve Silicon Valley bankaları örneğine odaklanarak ve bu otoritelerin çeşitli risk yönetimi kısıtlamalarını ve faktörlerini nasıl aşmaya çalıştıklarını analiz ederek güçlendirmeye çalışacaktır. Bankaların iflas ve finansal kriz vakalarının artması, sektördeki herhangi bir finansal şoka karşı hazırlığı hızlandırmak için etkili risk yönetimi önlemlerinin ve sağlam yönetimin önemini haklı çıkarmaktadır. Çalışma üç hipotez tarafından yönlendirilmektedir: bağımsız yönetim kurulu üyeleri alınan kararlarda ve denetimde etkilidir; güçlü kredi-it risk kontrolü kredi riskini azaltır; ve iyi yönetilen piyasa riskleri, büyük risklere sahip finansal piyasalardaki dalgalanmaları yönetmeye yardımcı olur. Bazı önemli noktalar arasında Credit Suisse bankasının diğer çöküşüne odaklanılması da yer almaktadır. Bu bankaların yönetim ve risk profillerini araştırmak için tez, temel finansal performans ve risk göstergelerini kapsayan analitik bir çerçeve kullanmaktadır: ROA, ROE, Z-puanı, NPL'ler, ROA sapması ve gerçek brüt kazanç endeksi. Bu yönler, seçilen bankaların finansal performansını, üretkenliğini ve kırılganlığını değerlendirmek için analiz edilir. Ayrıca, Federal Mevduat Sigorta Kurumu'nun (FDIC) dağıtımı da bu araştırmaya dahil edilmiştir. Bir vaka çalışması metodolojisi kullanarak, tez uyum derecesini ölçer ve nicel veri analizi yaparak düzenleyici önlemlerin kullanılmasının riskleri ve etkinliği üzerinde tartışır. Bu makale, belirli yönetişim yapılarının ve risk yönetimi uygulamalarının bu bankaların istikrarını ve performansını nasıl etkilediğini tartışarak düzenleyiciler ve sektör için içgörüler sağlar. Bu çalışma, bankacılık yönetişimi ve risk yönetimi alanındaki mevcut bilgiye katkıda bulunarak bankacılık kültürünü güçlendirmek için bir dizi öneri sunar. Yönetişim, finansal sürdürülebilirlik ve düzenleme arasındaki ilişkiye odaklanılması nedeniyle, çalışma ayrıca gelişen finansal ortamda ortaya çıkan risklere yanıt vermek için gelişen ve titiz yaklaşımlara olan ihtiyacı vurgular.
Mevcut Emsal ve Değişken Emsal Kullanılarak Kentsel Dönüşüm Projesinin Yapılabilirliğinin Analizi: Yalova Örneği
(2025) Gümüşel, Tuğba Aydın; Alas, Birol
Kentsel Dönüşüm projelerinde emsal katsayısı (KAKS) projelerin finansal fizibilitesi açısından önemli bir rol oynar. Bu katsayının revize edilen imar planları aracılığı ile artırılması suretiyle yatırımcılara/yüklenicilere daha fazla inşaat alanı yaratma imkânı sağlanırken bir yandan da dönüşüm alanında yaşayan hak sahiplerinin mevcuttaki inşaat haklarına ilişkin talepler karşılanır. Artan inşaat alanı ile hak sahiplerinin talepleri karşılandıktan sonra satılabilecek veya kiralanabilecek yeni taşınmazlar üretilerek karlılık yükseltilebilir. Böylece hak sahiplerinden ekstra ücret talep edilmeden projenin sürdürülebilirliği sağlanacaktır. Ancak emsal katsayısının doğru bir şekilde belirlenmesi aşırı nüfus yoğunluğu oluşturmaması açısından önem teşkil etmektedir. Nüfus artışı ile birlikte ortaya çıkacak sosyal donatı ve altyapı gereksinimleri kamuya yük doğuracaktır. Türkiye'de imar planını yapma/yaptırma ve onama yetkisi; ilgili mevzuatları gereği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, il belediyeleri, ilçe belediyeleri, il özel idareleri gibi birçok kuruma aittir. 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun (ARAADHK) kapsamındaki alanlarda yetki Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına devredilmektedir. Bakanlık nezdinde her bir kentsel dönüşüm alanı, kendi içerisinde değerlendirilip gerekmesi halinde yeniden imar planı yaptırabilmektedir. Revize edilen her plan genelde yeni bir nüfus yoğunluğunu beraberinde getirecek revize KAKS içermektedir. Bu katsayıları belirlemek için yapılan proje fizibilitelerinde sadece finansal yönden karlılık ölçülmekle kalmayıp aynı zamanda bölgenin sosyal donatı ve altyapı kapasitesi de dikkate alınmalıdır. Bu çalışmanın amacı bir kentsel dönüşüm projesinin uygulanabilirliğini kanıtlarken projeyi fizibil hale getirecek ve hak sahiplerinin taleplerini de karşılayacak minimum emsal katsayısının belirlenmesi ile birlikte sosyal teknik altyapı hizmetlerini destekleyecek kamu kaynaklarını da minimuma indirgeyerek kamu zararının da önüne geçilmesidir. Bu çalışmada Yalova İli, Merkez İlçesi, Bağlarbaşı Mahallesinde yerel yönetimler tarafından hâlihazırda dönüşüm amaçlı çalışması yapılan iki adet ada özelinde emsaller değiştirilerek kurgulanan senaryolar özelinde fizibiliteleri yapılmıştır. Fizibilitelerde gayrimenkul değerleme yöntemlerinden faydalanılmıştır. Özetle bu çalışma 'Araştırma için seçilen bölgede, hak sahiplerinin mevcut gayrimenkul alanları değişmeden kentsel dönüşüm projesini finanse edebilecek emsal miktarı ile idarenin revize meri imar planı koşulları artırarak onayladığı emsal arasında fark var mıdır?' sorusuna cevap aramaktadır. Bu çalışmada, kentsel dönüşüm yapılırken uygulanacak emsal oranlarının sonuçları örnek bir uygulama üzerinde incelenmiştir. Araştırma alanı olarak Yalova İli, Merkez İlçesi, Gaziosmanpaşa Mahallesinde, belediyesince imar planı koşulları değiştirilen ve KAKS'ı artırılan iki adet imar adası seçilmiştir. Değişik emsal şartlarına göre dört senaryo oluşturulmuştur. Hak sahiplerinin mevcut kapalı alanlarını değiştirmeyen emsal, mevcut kapalı alanı değiştiren emsal ile mevcut plan şartları emsaline göre oluşan durumlar analiz edilmiştir. Ayrıca dördüncü senaryo olarak, hak sahiplerinin mevcut kapalı alanları değiştirilmediğinde gereken alt yapı ihtiyacının nasıl karşılanabileceği araştırılmıştır. Çalışmanın sonunda, kentsel dönüşümün; uygulamaya giren konutların bedelsiz dönüşümü ve projenin finanse edilebilmesi ile birlikte, yapı ve nüfus yoğunluğuna ilişkin ilgili mevzuatta belirtilen sosyal teknik altyapı standartlarının da göz önüne alınarak mevcut imar planında yapılan emsal tadilatının daha altında bir emsal ile yapılabileceği ortaya çıkmıştır.
Model Bir Entegre Müzikal Beste Çalışması 'Bataklık'
(2025) Bahtiyar, Metin; Madanoğlu, Naci
Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de müzikal tiyatro alanında dramatik yapı, müzik ve dans öğelerinin bütüncül bir anlatım dili içerisinde kaynaştırıldığı bir beste çalışması ortaya koymaktır. Araştırmanın odak noktası müzikal tiyatronun kuramsal temellerinden biri olan entegrasyon ilkesinin sahne üzerinde nasıl gerçekleştirilebileceğidir. Entegre kavramının tarihsel gelişim süreci, kuramsal arka plan bölümünde kısaca ele alınmıştır. Bunun yanısıra müzikalin ortaya çıkışı ve erken dönem eserleri incelenmiştir. Entegre bölümünde Stephen Block'un müzikal tiyatro kuramına dair ileri sürdüğü entegrasyon önermeleri, çalışmanın kuramsal altyapısını oluşturmuş. Bataklık müzikali bölümünde ise model önerisi olarak seçilen müzikalden sahneler, Block'un yaklaşımı doğrultusunda analiz edilmiştir. Müzikalin genel yapısında, Block'un entegrasyon ilkelerinin büyük ölçüde içselleştirildiği ve uygulamaya geçirildiği söylenebilir. Bu durum, Bataklık müzikalini Türkiye'de müzikal tiyatronun gelişimi açısından özgün ve öncü bir konuma yerleştirmektedir. Yapılan çözümlemelerde, müziğin yalnızca eşlik eden bir unsur olmaktan çıkarak dramatik aksiyonun taşıyıcısı hâline geldiği; dansın ise anlatının ilerleyişinde dramatik bir rol üstlendiği gözlemlenmiştir.
Acil Serviste Çalışan Hemşirelerin 'Sağlık Çalışanına Yönelik Şiddet ve Şiddetin Cinsiyetçi Yönüne' İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi
(2025) Nuhoğlu, Nalan; İnam, Özen
Bu araştırma, acil serviste çalışan hemşirelerin şiddet deneyimlerini toplumsal cinsiyet perspektifinden incelemeyi amaçlamaktadır. Hemşirelerin, beyaz kod bildirimine ilişkin deneyimleri ve şiddet olaylarında karşılaştıkları cinsiyet temelli farkındalıkları araştırılmaktadır. Bu çalışma, şiddetin cinsiyetle ilişkili dinamiklerinin, mesleki rollere ve olay yönetimine etkilerini ortaya koymayı hedeflemektedir. 25-32 yaş aralığında, mesleki deneyimi 2,5-7 yıl arasında değişen 22 hemşire ile bu araştırma yürütülmüştür. Katılımcılar, şiddet olaylarından özellikle kadınların daha fazla etkilediğini belirterek şiddetin cinsiyetçi tutumlarını vurgulamışlardır. Kadın hemşireler, fiziksel şiddete daha az maruz kalmalarına rağmen, sözel şiddet ve cinsiyet temelli hakaretlere daha sık maruz kaldıklarını ifade etmişlerdir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgular ile sağlık çalışanlarının çalışma ortamlarındaki güvenliği arttırmak amacıyla kapsamlı ve etkili önlemler alınması gerekliliği ortaya çıkmıştır. Mevcut güvenlik önlemlerindeki yetkilerin güçlendirilmesi, şidettin gerçekleştiği durumlarda yaptırımların arttırılması ve toplumsal farkındalığın arttırılarak geliştirilmesi şiddetin önlenmesi için önerilmektedir. Bu tür geliştirici adımlar, sağlık sektöründe şiddet olaylarını azaltarak çalışanların daha güvenli ortamlarda hizmet vermelerini sağlayabilir.
Yenidoğan Sarılığını Önlemeye Yönelik Annelere Verilen Eğitimin Bilgi Düzeyi ve Sarılık Gelişme Sıklığına Etkisi
(2025) Mengütay, Rabia; Uysal, Gülzade
Araştırma doğum sonu annelere verilen, yenidoğan sarılığını önlemeye yönelik eğitimin, annelerin bilgi düzeylerine ve sarılık gelişme sıklığına etkisini ölçmek amacıyla randomize kontrollü bir araştırma olarak planlandı. Bu araştırma 78 anne (girişim:39; kontrol:39) ile İstanbul Sultanbeyli Devlet Hastanesi Kadın Doğum Servisi kliniğinde Kasım 2023-Kasım 2024 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Veriler 'Anne Veri Toplama Formu', 'Yenidoğan Sarılığına İlişkin Bilgi Formu', 'Yenidoğan İzlem Formu' ile toplanmıştır. Toplanan veriler, uygun istatistiksel analiz teknikleri kullanılarak, SPSS for Windows (versiyon 20.0, Statistical Package for Social Sciences) programı aracılığıyla değerlendirilmiştir. Normal dağılım Kolmogorov-Smirnov testiyle değerlendirilmiş; bağımsız iki örneklem t testi, Repeated Measures ANOVA, Bonferroni ve Tukey testleri kullanılmıştır. Girişim ve kontrol grubundaki anneler ve bebekler tanıtıcı özellikler açısından homojendir (p>0,05). Eğitim öncesi girişim ve kontrol grubunun yenidoğan sarılık bilgi puan ortalamalarının homojen olduğu, eğitim sonrası ise girişim grubunun yenidoğan sarılık bilgi puan ortalamalarının daha yüksek olduğu görülmüştür (p<0,001). Araştırma sonucunda eğitim sonrası ve taburculuk ölçümlerinde girişim grubundaki annelerin kontrol grubundaki annelere göre yenidoğan sarılık bilgi puan ortalamalarının daha yüksek olduğu görülmüştür (p<0,001). Girişim grubundaki annelerin sarılığı önlemek için geleneksel yöntemlere başvurma oranlarının, kontrol grubuna göre anlamlı şekilde düşük olduğu görülmüştür. Girişim ve kontrol grupları arasındaki bu fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,001).Ancak verilen eğitimin annelerin farkındalık düzeyine, yenioğanın yatış yaşına (gün), hastaneye yatış oranlarına, bilirubin seviyesine ve beslenme oranlarına anlamlı bir etkisinin olmadığı görülmüştür (p>0,05). Sonuç olarak, annelere verilen planlı yenidoğan sarılık eğitimi, annelerin bilgi düzeyini arttırdığı, geleneksel uygulamaların kullanımını azalttığı görülmüştür. Bu durum, eğitimin sadece bilgi düzeyini değiştirmekle kalmadığını ayrıca annelerde davranış değişikliği de sağladığını göstermektedir. Elde edilen sonuçlar, anne eğitiminin önemini ve sağlık profesyonellerinin özelliklede hemşire ve ebelerin doğum öncesi ve sonrası dönemlerde annelere yönelik planlı eğitimlerde aktif rol oynaması gerektiğini vurgulamaktadır.
Ürün Çeşitliliğinin, Zamanında Teslimatın ve Algılanan Güvenliğin Müşteri Sadakatı Üzerindeki Etkisi
(2024) Omorogbe, Gregory Osariemen; Ovacı, Ceyda
Müşteri sadakati, özellikle rekabetin yoğun olduğu ve müşteriler için geçiş maliyetlerinin düşük olduğu bir ortamda, e-ticaret işletmeleri için uzun vadeli başarının kritik bir belirleyicisidir. Bu çalışma, e-ticarette müşteri sadakatini etkileyen temel faktörleri, özellikle ürün çeşitliliği, zamanında teslimat ve algılanan güvenlik üzerinde yoğunlaşarak inceler. Bu üç faktör, genel müşteri deneyimi için temeldir ve bunların etkisini anlamak, e-ticaret platformlarına müşteri sadakatini iyileştirmek için uygulanabilir içgörüler sağlayabilir. Araştırma, bu değişkenler ile müşteri sadakati arasındaki ilişkileri değerlendirmek için e-ticaret müşterilerinden alınan anket verilerini kullanarak nicel bir yaklaşım kullanır. Bu faktörlerin müşteri sadakatini tahmin etmedeki önemini ve gücünü belirlemek için bir regresyon analizi yürütülmüştür. Sonuçlar, zamanında teslimattan duyulan memnuniyetin müşteri sadakati üzerinde en güçlü etkiye sahip olduğunu, bunu ürün çeşitliliğinden duyulan memnuniyetin ve algılanan güvenliğin izlediğini ortaya koymaktadır. Zamanında teslimat deneyimleyen, platformu kullanırken kendini güvende hisseden ve çok çeşitli ürünlere erişebilen müşterilerin platforma sadık kalma olasılığı daha yüksektir.Bu çalışma, e-ticaret işletmelerinin teslimat beklentilerini karşılamak için verimli lojistiğe öncelik vermesi, farklı müşteri ihtiyaçlarını karşılamak için çeşitli ürünler sunması ve güven oluşturmak için sağlam güvenlik önlemleri sağlaması gerektiği sonucuna varmıştır. Bu temel alanlara odaklanarak, e-ticaret platformları müşteri sadakatini önemli ölçüde artırabilir, daha yüksek müşteri elde tutma oranlarına, artan tekrar satın alımlara ve olumlu ağızdan ağıza iletişime yol açabilir. Bu çalışmanın bulguları, e-ticaret platformlarının stratejilerini iyileştirmeleri ve sadık bir müşteri tabanı oluşturarak pazardaki rekabetçi konumlarını iyileştirmeleri için pratik öneriler sunmaktadır. Anahtar kelimeler: Müşteri sadakati, E-ticaret, Ürün çeşitliliği, Zamanında teslimat, Algılanan güvenlik, Müşteri elde tutma, Çevrimiçi alışveriş deneyimi.
Spina Bifidalı Bireylerde Üst Ekstremiteye Yönelik Pliometrik ve Dirençli Egzersizlerin Gövde Dengesi Üzerindeki Etkisi
(2025) Gündoğan, Rojhat; Sürenkök, Özgür
Bu çalışmanın amacı Spina Bifidalı bireylerde üst ekstremiteye yönelik pliometrik ve dirençli egzersizlerin gövde dengesi üzerindeki etkisini araştırmaktır. Çalışmaya 6-12 yaş arası Spina Bifida tanısı almış 28 kişi dahil edildi. Bireyler 2 gruba ayrıldı. Grup 1'e (n=14) pliometrik egzersizler, Grup 2'ye (n=14) dirençli egzersizler uygulandı. Ambulasyon düzeyleri Hoffer sınıflandırma sistemi kullanılarak belirlendi. Gövde kontrolü değerlendirmesi için Gövde Kontrol Ölçüm Skalası (GKÖS), denge değerlendirmesi için ise Pediatrik Denge Skalası (PDS) kullanıldı. Pliometrik egzersiz gruplarında son testte alınan GKÖS toplam skor ortalamaları ön teste göre istatistiksel olarak yüksek olduğu (p<0,05) ve Dirençli egzersiz grubunda GKÖS toplam skor ortalaması gruplar içi istatistiksel olarak anlamlı fark göstermediği (p>0,05) gözlemlendi. Pliometrik egzersiz gruplarında son testte alınan PDS toplam skor ortalamaları ön teste göre istatistiksel olarak yükseldi (p<0,05). Dirençli egzersiz grubunda PDS toplam skor ortalaması gruplar içi istatistiksel olarak anlamlı fark göstermedi (p>0,05). Sonuç olarak; Pliometrik egzersizler Spina Bifidalı bireyler üzerinde hem gövde dengesi hem de denge üzerinde daha etkili olmuştur. Bu sonuçlara rağmen daha güvenilir bilgiler elde edebilmek için daha geniş alanlarda daha kapsamlı çalışmalar yapılmalıdır.
Mühendisler ve Yönetim Arasındaki İşbirliği Rol Etkinliğini ve Üretim Verimliliğini Nasıl Etkiler? Filistin İmalat Sektöründe Bir Araştırma
(2025) Njoum, Aysar Al; Vardarlıer, Pelin
Mühendisler ve yönetim arasındaki işbirliği, rol etkinliğini ve üretim üretkenliğini nasıl etkiler? Filistin Üretim Sektöründe Çalışma Bu çalışma, mühendisler ile yönetim arasındaki iş birliğinin rol etkinliği ve üretim verimliliği üzerindeki etkisini, sosyo-politik ve ekonomik kısıtlamalar altında bulunan Filistin imalat sektörü bağlamında incelemektedir. Nitel bir araştırma yaklaşımı benimsenerek gerçekleştirilen bu çalışmada, gıda, metal işleme, ilaç ve hijyenik üretim gibi çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren genel müdürler, CEO'lar ve mühendislik yöneticilerinden oluşan on bir paydaş ile yarı yapılandırılmış mülakatlar yapılmıştır. Arapça olarak gerçekleştirilen mülakatlar İngilizceye çevrilmiş ve tematik analiz yöntemiyle işlenmiştir. Analiz sonucunda beş temel tema belirlenmiştir: mühendislik roller ve katkıları, eğitim ve gelişim, kısıtlamalar ve zorluklar, iş birliği ve yönetim beklentileri, etki ve katma değer. Bulgular, mühendislerin üretim süreçlerinde kritik bir rol oynadığını, teknik operasyonları yönettiklerini ve liderlik katkısında bulunduklarını ortaya koymaktadır. Analitik becerileri sayesinde birçok mühendis yönetim pozisyonlarına geçiş yapmaktadır. Eğitim imkanları büyük ölçüde farklılık göstermektedir: Büyük ölçekli firmalar, mühendislerin performansını artıran yapılandırılmış eğitim programları sunarken, küçük işletmeler genellikle gayri resmi yöntemlere dayanmakta veya destekten yoksun kalmakta, bu da mühendislerin gelişimini sınırlamaktadır. Kısıtlamalar arasında, küçük pazar yapısı nedeniyle kariyer ilerlemesinin sınırlı olması ve bunun sonucunda göç eğilimi görülmesi yer almaktadır. Ayrıca, ablukalar, ithalat kısıtlamaları ve yüksek maliyetler gibi mesleki engeller üretkenliği olumsuz etkilemektedir. İş birliği, mühendislerin istikrar, takdir ve yeniliğe verdiği önem ile yöneticilerin verimlilik odaklı yaklaşımı arasında bir denge gerektiren kritik bir faktördür. Başarılı ortaklıklar iş birliğinin potansiyelini gözler önüne sermekte, ancak resmi stratejiler nadir bulunmakta ve genellikle geçici teşviklere dayanmaktadır. Çalışma, mühendislerin etkinliğini ve sektörün verimliliğini artırmak için tutarlı eğitim, yapılandırılmış teşvikler ve dış baskılara uyum sağlayan çözümler yoluyla iş birliğinin geliştirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Mühendislerin uyum yeteneği dayanıklılık sağlasa da, nicel ölçütlerin eksikliği, etkilerin hassas bir şekilde ölçülmesi için daha fazla araştırma gerekliliğini vurgulamaktadır. Bu bulgular, mühendislerin mesleki hedefleri ile yönetsel desteğin uyumlu hale getirilmesinin, Filistin imalat sektöründe sürdürülebilir verimlilik artışlarını teşvik etmek açısından önemini ortaya koymaktadır. Çalışma, bu bağlamda, sektörün benzersiz zorlukları içinde gelecekteki politika ve uygulama iyileştirmeleri için bir temel sunmaktadır. Anahtar Kelimeler: Mühendislik roller, Mühendisler ve yönetim, Filistin üretim sektörü, Üretim verimliliği, Rol etkinliği. Kariyer gelişimi

Browse

Recent Submissions